HAARLEM/BLOEMENDAAL - Op een drukbezochte kennisbijeenkomst, "Vrijwillige Inzet: Van Hier en Van Nu", georganiseerd op 7 februari door het Vrijwilligerscentrum Haarlem & omgeving-BUUV (VWC-BUUV), werd duidelijk dat niet alleen de reguliere arbeidsmarkt gespannen is, maar ook het vrijwilligerswerk flink onder druk staat.

Op 7 februari ontmoetten wethouders, beleidsmakers, experts en maatschappelijke organisaties uit de regio Haarlem-Bloemendaal elkaar in de Filmkoepel in Haarlem om de laatste trends in vrijwillige inzet te bespreken en gezamenlijk op zoek te gaan naar oplossingen om het vrijwilligerswerk toekomstbestendig te maken.

Trendonderzoek door NLvoorelkaar laat zien dat er niet zozeer sprake is van een tekort aan vrijwilligers, maar vooral een moordende concurrentie. Jeroen de Punder, directeur NLvoorelkaar, stelt "de uitdaging ligt in de organisatie van het vrijwilligerswerk, niet zozeer bij de aantallen." De Punder vervolgt "In 2022 hebben zich landelijk 11% meer vrijwilligers op onze 70 online platformen gemeld, maar toch is het tekort nijpender dan ooit."

Linda Wegman, directeur VWC-BUUV, geeft aan dat maatschappelijke organisaties uit de regio een flink tekort aan vrijwilligers ervaren, vooral in zorg en welzijn, en dat bijna de helft moeite heeft met werven. Zij vervolgt: "Vrijwilligerswerk zoals maatje worden tegen eenzaamheid, taal coaching, activiteiten begeleiden en vluchtelingenwerk, doet het goed. Juridisch of financieel vrijwilligerswerk, vervoer, boodschappen doen, bestuur en strategie doen het duidelijk minder.

Toch is er zeker niet alleen maar reden tot somberte. "Never waste a good crisis" geldt ook voor het vrijwilligerswerk. De klimaatcrisis, oorlog in Oekraïne en energiecrisis zorgen voor een flinke aanwas van nieuwe vrijwilligers. Ook jongeren onder de 20 jaar bieden meer dan ooit hun diensten aan. Bovendien blijkt dat steeds meer mannen als vrijwilliger klusopdrachten gaan doen. Dit is echter nog steeds slechts 35% van de vrijwilligers, 65% is nog altijd vrouw.

Ten vierde blijft het flexibele vrijwilligerswerk groeien, liefst ook eenmalig, zoals bijvoorbeeld een ommetje maken, de hond uitlaten of aan een kerstactie meedoen. Tenslotte biedt de zakelijke markt ook grote kansen als het gaat om handjes en financiering van het werk van maatschappelijke organisaties.

Belangrijke criteria om vrijwilligerswerk te gaan doen zijn: is het duidelijk hoeveel tijd het kost, is er een ruim aanbod, kan men er sociale contacten opdoen, kunnen de dagen zelf ingevuld worden, kun je gemakkelijk stoppen en kun je je ervaring kwijt?

Het advies aan maatschappelijke organisaties uit onze regio is dan ook "wees bereid je eisen bij te stellen en echt te luisteren naar de vrijwilliger. Maak een aanbod dat aantrekkelijk is en investeer in de persoonlijke ontwikkeling van je vrijwilligers".

De wethouders Diana van Loenen van Haarlem (Zorg, welzijn en volksgezondheid, werk en inkomen, cultuur, minima en schulden) en Attya Gamri van Bloemendaal (Sociaal domein en wonen, onderwijs en welzijn, statushouders) openden gezamenlijk de bijeenkomst en benadrukten hiermee het belang van vrijwilligerswerk en hun waardering voor alle inzet door de vrijwilligers in hun gemeente.

De bijeenkomst werd afgesloten door Godfried Lambriex, bestuurder Coöperatie VanHierHaarlem: "Vanaf 1 januari organiseert VanHier Haarlem "Gewoon in de Wijk" voor de gemeente Haarlem. Met elkaar maken we van Haarlem een gezonde en fijne stad om in te wonen en te werken. Met preventie, eigen initiatieven, bereikbare zorg en ondersteuning in elke wijk. Onze medewerkers en vrijwilligers maken daarin samen met alle Haarlemmers hét verschil. Ik ondersteun dan ook van harte alle initiatieven die in onze stad ontplooid worden om het vrijwilligerswerk verder te versterken."